| Δολοφονία του Αρχιδούκα Φραγκίσκου Φερδινάνδου της Αυστρίας | |
|---|---|
 Λατινική Γέφυρα στο Σαράγιεβο | |
| Τοποθεσία | Σαράγιεβο (43.857917°N 18.42875°E) |
| Ημερομηνία | Ιούνιος 28, 1914 |
| Αποτέλεσμα | Θάνατος του Αρχιδούκα, της γυναίκας του Σοφίας και κήρυξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου |
Στις 28 Ιουνίου 1914, ο Αρχιδούκας Φραγκίσκος Φερδινάνδος της Αυστρίας, διάδοχος του θρόνου της Αυστροουγγαρίας και η γυναίκα του Σοφία, Δούκισσα του Χόχενμπεργκ, δολοφονήθηκαν με πυροβολισμό στο Σεράγιεβο, από τον Γκαβρίλο Πρίντσιπ, έναν από την ομάδα των έξι Σερβοβόσνιων δολοφόνων που συντονίζονταν από τον Ντανίλο Ίλιτς. Ο πολιτικός στόχος της δολοφονίας ήταν η απόσπαση των νότιων σλαβικών επαρχιών της Αυστροουγγαρίας έτσι ώστε να μπορέσουν να αποτελέσουν τμήμα της Μεγάλης Σερβίας ή της Γιουγκοσλαβίας. Τα κίνητρα των δολοφόνων σχετίζονταν με το κίνημα που αργότερα έγινε γνωστό ως Νέα Βοσνία. Σέρβοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι βρίσκονταν πίσω από την επίθεση.
Στην κορυφή αυτών των Σέρβων στρατιωτικών συνωμοτών ήταν ο Στρατιωτικής Μυστικής Υπηρεσίας της Σερβίας Ντραγκούτιν Ντιμιτρίεβιτς, ενώ το δεξί του χέρι ήταν ο Ταγματάρχης Βόισλαβ Τάνκοσιτς, και ο Αρχικατάσκοπος Ράντε Μαλόμπαμπιτς. Ο Ταγματάρχης Τάνκοσιτς εξόπλισε τους δολοφόνους με βόμβες και πιστόλια και τους εκπαίδευσε. Επίσης του έδωσε πρόσβαση στο ίδιο μυστικό τούνελ από κρυψώνες και πράκτορες που ο Ράντε Μαλόμπαμπιτς χρησιμοποιούσε για την διείσδυση όπλων και ανθρώπων μέσα στην Αυστροουγγαρία.
Οι δολοφόνοι, τα βασικά μέλη του μυστικού τούνελ, και οι κύριοι Σέρβοι στρατιωτικοί συνωμότες που ήσαν ακόμα ζωντανοί συνελήφθησαν, δικάστηκαν, καταδικάστηκαν και τιμωρήθηκαν. Αυτοί που συνελήφθησαν στην Βοσνία δικάστηκαν στο Σεράγιεβο τον Οκτώβριο του 1914. Οι άλλοι συνωμότες συνελήφθησαν και δικάστηκαν πριν από τη Σερβική δίκη παρωδία στο ελεγχόμενο από τους Γάλλους μέτωπο της Θεσσαλονίκης το 1916–1917 με άσχετες και λάθος κατηγορίες. Η Σερβία εκτέλεσε τρεις από τους κορυφαίους συνωμότες στρατιωτικούς. Τα περισσότερα απ'αυτά που είναι γνωστά σχετικά με τις δολοφονίες προέρχονται από αυτές τις δύο δίκες και τα σχετικά αρχεία.
Η απόδοση ευθυνών για τις βόμβες και τις δολοφονίες της 28ης Ιουνίου είναι σε μεγάλο βαθμό αμφιλεγόμενη επειδή η επίθεση οδήγησε στο ξέσπασμα του Α΄ Παγκόσμιου Πόλεμου ένα μήνα αργότερα.
Προϊστορία
Σύμφωνα με την Συνθήκη του Βερολίνου του 1878, η Αυστοουγγαρία έλαβε την εντολή να καταλάβει και να διοικήσει το Οθωμανικό Βιλαέτι της Βοσνίας ενόσω η Οθωμανική Αυτοκρατορία διακρατούσε ακόμα επίσημα την κυριαρχία επί της περιοχής. Υπό αυτή την ίδια συνθήκη, οι Μεγάλες Δυνάμεις (Αυστρία-Ουγγαρία, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Οθωμανική Αυτοκρατορία και Ρωσική Αυτοκρατορία) έδωσαν επίσημη αναγνώριση στο Πριγκιπάτο της Σερβίας ως πλήρως κυρίαρχο κράτος, το οποίο τέσσερα χρόνια αργότερα μεταμορφώθηκε σε βασίλειο υπό τον Μίλαν Ομπρένοβιτς IV που έτσι έγινε Βασιλιάς Μίλαν Ομπρένοβιτς ο Πρώτος. Οι μονάρχες της Σερβίας εκείνη της εποχή από τον βασιλικό Οίκο των Ομπρένοβιτς που διατηρούσαν στενές σχέσεις με την [[Αυστροουγγαρία] ήταν ικανοποιημένοι να διοικούν τη χώρα τους εντός των συνόρων που είχαν τεθεί από τη συνθήκη.