Πρόσφατα το BBC Travel ανέφερε τον ρουκετοπόλεμο στην Χίο ως ένα από τα 10 γεγονότα του Απρίλη στον κόσμο που δεν πρέπει να χάσει κανείς.
Αυτό το εντυπωσιακό έθιμο του Πάσχα, χρόνο με το χρόνο εξελίσσεται σε μια από τις δημοφιλέστερες τουριστικές ατραξιόν, κάνοντας χιλιάδες επισκέπτες από όλα τα μέρη του κόσμου να θέλουν να το δουν από κοντά.
Αυτό το εντυπωσιακό έθιμο του Πάσχα, χρόνο με το χρόνο εξελίσσεται σε μια από τις δημοφιλέστερες τουριστικές ατραξιόν, κάνοντας χιλιάδες επισκέπτες από όλα τα μέρη του κόσμου να θέλουν να το δουν από κοντά.
Ο λόγος για τον περίφημο ρουκετοπόλεμο που γίνεται στο χωριό Βροντάδος της Χίου κατά τη διάρκεια της Ανάστασης. Ένα έθιμο που ξεκινά από την Τουρκοκρατία, όπου δυο ενορίες (Αγίου Μάρκου και της Παναγίας Ερυθιανής) έχουν έναν παράξενο «πόλεμο». Οι δύο εκκλησίες είναι κτισμένες σε δύο αντικρινά υψώματα που απέχουν περίπου πεντακόσια μέτρα.
Ξεκίνησε από τα παιδιά των δύο ενοριών που έπαιζαν πετροπόλεμο με σφεντόνες. Στη συνέχεια άρχισαν να εμπλέκονται και οι μεγαλύτεροι με αποτέλεσμα οι σφεντόνες να αντικατασταθούν από τα όπλα της τότε εποχής που ονομάζονταν «σουρυτάδες» και αργότερα από τα κανονάκια που έφερναν οι ναυτικοί από τα παροπλισμένα πλοία.
Το βράδυ της Ανάστασης έριχναν κανονιές από την αυλή της μιας εκκλησιάς στην άλλη, και με τον δυνατό κρότο τους προσπαθούσαν να σπάσουν τα τζάμια της, χρησιμοποιώντας όμως μόνο πυρίτιδα. Αφού συνεχίστηκε αυτό για αρκετά χρόνια, για αδιευκρίνιστους λόγους, ο πόλεμος αυτός άρχισε να παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις το 1889 με τους αντιπάλους να χαλάνε τις βοτσαλωτές αυλές των εκκλησιών για να γεμίσουν με βότσαλα τα κανονάκια.
Μετά την επέμβαση των Τούρκων, οι οποίοι φοβήθηκαν τη χρησιμοποίηση των κανονιών σε πιθανή εξέγερση των κατοίκων, τα κανονάκια κατασχέθηκαν και μεταφέρθηκαν στο κάστρο της Χίου.
Μετά από αυτό το περιστατικό οι ενορίτες των δύο εκκλησιών άρχισαν να σκέφτονται έναν νέο τρόπο για να συνεχίσουν τον “πόλεμο” με κάτι εντυπωσιακό αλλά που να μην τους το απαγορεύσουν οι Τούρκοι.
Η λύση δόθηκε από τους ενορίτες του Αγίου Μάρκου και τον πυροτεχνουργό Κορακάκη που είχε το εργαστήριό του στην πόλη. Τους έφτιαξε μερικές ρουκέτες τις οποίες μετέφεραν στον Βροντάδο.
Συγχρόνως οι ίδιοι άφησαν το μυστικό να διαρρεύσει και στους ενορίτες της Παναγίας Ερυθιανής έτσι ώστε να συνεχιστεί ο πόλεμος. Στην αρχή έπαιρναν τις ρουκέτες από τον Κορακάκη αλλά γύρω στο 1900 έμαθαν να τις φτιάχνουν μόνοι τους. Στην αρχή η ρίψη τους γίνονταν από τις σκεπές των εκκλησιών αλλά, μετά από μερικά ατυχή περιστατικά, το “πεδίο βολής” μεταφέρθηκε στα γύρω χωράφια, γεγονός που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.
Ο στόχος για τους Παναγούσους είναι ο τρούλος (κουμπές) και το λιονταράκι του Αγίου Μάρκου (το έμβλημα του Αγίου Μάρκου πάνω από την πύλη του ναού) και ο στόχος των Αγιομαρκούσων είναι το ρολόι της Παναγίας Ερυθιανής.
Μεγάλοι μάστορες στην κατασκευή ήταν ο Θεόδωρος Καλαγκιάς του Σίμου, ο Σίμος Καλαγκιάς του Θεοδώρου με τις «φιδίσιες» του, ο Σίμος Αθηναίος του Ζαννή, ο Διάκος της Παναγιάς Ερυθιανής, ο Σωκράτης Αγγελίδης, ο Μάρκος Μπουγιούκας και πολλοί άλλοι.
Η όλη διαδικασία ξεκινά από τα μέσα του καλοκαιριού με το σχηματισμό των ομάδων “συνεργείων” που θα ασχοληθούν με την κατασκευή των ρουκετών. Κάθε ομάδα χρησιμοποιεί το δικό της όνομα, όπως Ίκαρος, Δαίδαλος, Αχέπα, Κόμπρα κ.ά., και αποτελείται από τρία έως δέκα πέντε άτομα, κυρίως νεαρής ηλικίας και κατά αποκλειστικότητα από τις αντίστοιχες ενορίες.
Όταν έρθει το Μεγάλο Σάββατο, οι ομάδες είναι σε εγρήγορση για τις τελευταίες ετοιμασίες. Εχουν στηθεί οι βάσεις εκτόξευσης των ρουκετών και γίνονται δοκιμαστικές “βολές” για την ακρίβεια του στόχου. Παράλληλα έχουμε και τα πειράγματα μεταξύ των αντιπάλων ομάδων με αρκετό χιούμορ αλλά και προκλήσεις.
Παλιότερα στην ενορία του Αγίου Μάρκου πραγματοποιούνταν το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου παρέλαση των ρουκετατζήδων με τις ρουκέτες στον ώμο, σε όλες τις γειτονιές της ενορίας. Μπροστά πήγαινε ο “μπροστάρης” καβάλα σε άλογο κρατώντας την ελληνική σημαία.
Επικρατούσε μια πανηγυρική ατμόσφαιρα, κάτι σαν γύρος του θριάμβου.
Αυτό το κομμάτι του εθίμου αναβίωσε το 2002. Τώρα όμως λαμβάνουν μέρος οι ρουκετατζήδες και των δύο ενοριών ξεκινώντας το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου από το δημαρχείο μέχρι τις ενορίες τους με ανταλλαγή πειραγμάτων και παίρνουν θέση μάχης.
Αυτό το κομμάτι του εθίμου αναβίωσε το 2002. Τώρα όμως λαμβάνουν μέρος οι ρουκετατζήδες και των δύο ενοριών ξεκινώντας το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου από το δημαρχείο μέχρι τις ενορίες τους με ανταλλαγή πειραγμάτων και παίρνουν θέση μάχης.
Με εξαίρεση τα χρόνια της Γερμανικής κατοχής και τα πρώτα χρόνια της δικτατορίας το έθιμο συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.