Πώς αναπτύχθηκε ο ανθρώπινος εγκέφαλος και πόσο επηρέασε την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους; Από την πτωματοφαγία μέχρι την μετανάστευση και την επικοινωνία, ο εγκέφαλος βοήθησε τον άνθρωπο να επιβιώσει και να εξελιχθεί. Είναι ίσως το πιο ανεκτίμητο και πολύπλοκο όργανο του ανθρώπου.
Ο εγκέφαλος μας έδωσε το πλεονέκτημα να διαφοροποιηθούμε και να εξελιχθούμε ως είδος. Αποτελείται από 100 δισεκατομμύρια νευρικά κύτταρα και αναπτύσσεται με εξαιρετικά γρήγορους ρυθμούς. Από τη διάθεση μέχρι τη σωστή βάδιση και την καθαρή σκέψη αποτελεί την πυξίδα του ανθρώπινου σώματος, καταλαμβάνοντας το 2% της μάζας του και καταναλώνοντας πάνω από το ένα πέμπτο της ενέργειας του.
Πριν από δυο εκατομμύρια χρόνια τα δεδομένα του εγκεφάλου ήταν εντελώς διαφορετικά, με αποτέλεσμα το μέγεθος του να μην διαφέρει από αυτό του πιθήκου. Με το πέρασμα του χρόνου οι ανθρώπινες ανάγκες άλλαξαν και ο εγκέφαλος σταδιακά μεγάλωσε. Τι τον ώθησε όμως να αναπτυχθεί; Και τι άλλαξε ύστερα από αυτή τη διεύρυνση;
Ο εγκέφαλος μας έδωσε το πλεονέκτημα να διαφοροποιηθούμε και να εξελιχθούμε ως είδος. Αποτελείται από 100 δισεκατομμύρια νευρικά κύτταρα και αναπτύσσεται με εξαιρετικά γρήγορους ρυθμούς. Από τη διάθεση μέχρι τη σωστή βάδιση και την καθαρή σκέψη αποτελεί την πυξίδα του ανθρώπινου σώματος, καταλαμβάνοντας το 2% της μάζας του και καταναλώνοντας πάνω από το ένα πέμπτο της ενέργειας του.
Πριν από δυο εκατομμύρια χρόνια τα δεδομένα του εγκεφάλου ήταν εντελώς διαφορετικά, με αποτέλεσμα το μέγεθος του να μην διαφέρει από αυτό του πιθήκου. Με το πέρασμα του χρόνου οι ανθρώπινες ανάγκες άλλαξαν και ο εγκέφαλος σταδιακά μεγάλωσε. Τι τον ώθησε όμως να αναπτυχθεί; Και τι άλλαξε ύστερα από αυτή τη διεύρυνση;
Μια μερίδα της επιστημονικής κοινότητας που έχει εξετάσει και ερευνήσει την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η ανάπτυξη του εγκεφάλου από τον «Αυστραλοπίθηκο» μέχρι τον «Homo» υπήρξε σταθερά ανοδική, δίνοντας στον Homo το προβάδισμα, αφού η νοητική του εξέλιξη ήταν καταλυτική για να καταφέρει να επιβιώσει.
Αυτό το κομμάτι της επιβίωσης περιελάμβανε τη δημιουργία λίθινων εργαλείων, την ανάπτυξη των κυνηγετικών του ικανοτήτων που τον απομάκρυναν από την πτωματοφαγία, την εύρεση συνδυαστικά με το μαγείρεμα της τροφής και την επικοινωνία.
Αυτό το κομμάτι της επιβίωσης περιελάμβανε τη δημιουργία λίθινων εργαλείων, την ανάπτυξη των κυνηγετικών του ικανοτήτων που τον απομάκρυναν από την πτωματοφαγία, την εύρεση συνδυαστικά με το μαγείρεμα της τροφής και την επικοινωνία.
Το επόμενο μεγάλο βήμα ήταν η σωστή χρήση της φωτιάς
Ήταν το μέσον για να ζεσταθούν, να έχουν φως και να προστατευθούν από τα θηρία μέσω του καπνού. Μια ακόμα λεπτομέρεια είναι ότι η φωτιά έκανε πιο γευστική και ασφαλή την τροφή τους, αφού σκότωνε παράσιτα και βακτήρια που ίσως είχαν αναπτυχθεί. Φτάνοντας ένα βήμα πριν από την εμφάνιση του σύγχρονου ανθρώπου, η πιο ολοκληρωμένη εικόνα της ανεπτυγμένης νοημοσύνης του, τον θέλει να χρησιμοποιεί τα ζώα όχι μόνο για να χορτάσει αλλά και για να ντυθεί χρησιμοποιώντας γούνες και δέρματα.
Ήταν το μέσον για να ζεσταθούν, να έχουν φως και να προστατευθούν από τα θηρία μέσω του καπνού. Μια ακόμα λεπτομέρεια είναι ότι η φωτιά έκανε πιο γευστική και ασφαλή την τροφή τους, αφού σκότωνε παράσιτα και βακτήρια που ίσως είχαν αναπτυχθεί. Φτάνοντας ένα βήμα πριν από την εμφάνιση του σύγχρονου ανθρώπου, η πιο ολοκληρωμένη εικόνα της ανεπτυγμένης νοημοσύνης του, τον θέλει να χρησιμοποιεί τα ζώα όχι μόνο για να χορτάσει αλλά και για να ντυθεί χρησιμοποιώντας γούνες και δέρματα.
Ο μεγαλύτερος εγκέφαλος των Homo τους βοήθησε να οργανώνονται, να συνεννοούνται ακόμα και να θυμούνται αναπτύσσοντας έτσι κοινωνικούς χαρακτήρες γεγονός που τους βοήθησε στο στάδιο της μετοίκησης σε μέρη με καλύτερο κλίμα και συνθήκες διαβίωσης…
Περισσότερα επιστημονικά θέματα εδώ.