Πόσο χρονών, πόσο χρόνων ή πόσων χρόνων;

Μια απορία που την έχουν πολλοί, για το πού πρέπει να τονίσουν το χρόνων, ενώ υπάρχουν αρκετοί που υποστηρίζουν πως το ορθό είναι το "πόσων χρόνων". 

Στη συγκεκριμένη περίπτωση η λέξη πόσο είναι η ερωτηματική αντωνυμία "πόσος, πόση, πόσο", αφού χρησιμοποιείται για να γίνει ερώτηση. Σε αντίθεση με το ποσοτικό επίρρημα "πόσο" που δεν κλίνεται, η ερωτηματική αντωνυμία κλίνεται κανονικά κι έχουμε: 

πτώση	ενικός
ονομαστική	πόσος	πόση	πόσο
γενική	πόσου	πόσης	πόσου
αιτιατική	πόσο	πόση	πόσο
κλητική
πτώση	πληθυντικός
ονομαστική	πόσοι	πόσες	πόσα
γενική	πόσων	πόσων	πόσων
αιτιατική	πόσους	πόσες	πόσα
κλητική

Η λέξη χρόνος κλίνεται ως εξής: 

πτώση	ενικός	πληθυντικός
ονομαστική	χρόνος	χρόνοι
γενική	χρόνου	χρόνων
αιτιατική	χρόνο	χρόνους
κλητική	χρόνε	χρόνοι

Συνεπώς η αρχική έκφραση ήταν "Πόσων χρόνων", το οποίο είναι και το πιο ορθό.

Ωστόσο με το πέρασμα των χρόνων (και όχι των χρονών) εμφανίστηκε κι ένας δεύτερος πληθυντικός, ο οποίος κλίνεται ως εξής: 

πτώση	πληθυντικός
ονομαστική	χρόνια
γενική	χρονιών
αιτιατική	χρόνια
κλητική	χρόνια

Τα λεξικά δέχονται ως σωστά και τις δύο περιπτώσεις χρήσης του ουσιαστικού χρόνος στην έκφραση πόσων χρόνων / χρονών.

Συμπερασματικά, δεν είναι λανθασμένη η χρήση του τόνου όπου και να μπει. Η λανθασμένη χρήση της έκφρασης γίνεται όταν αντί η ερωτηματική αντωνυμία πόσων αντικαθίσταται από το ποσοτικό επίρρημα πόσο. 

Οπότε το ορθό είναι πόσων χρόνων / πόσων χρονών και το λανθασμένο είναι πόσο χρονών / πόσο χρόνων.

Για το e-didaskalia.blogspot.gr

Αποστόλης Ζυμβραγάκης

Φιλόλογος

Περισσότερα γλωσσικά λάθη εδώ.