Αιχμάλωτοι Εβραίοι μετά την εξέγερση του γκέτο
Εβραίοι ζούσαν στη Βαρσοβία από τον 15ο αιώνα και καθώς ο πληθυσμός τους αυξάνονταν γρήγορα, τον 19ο αιώνα, οι Εβραίοι της Βαρσοβίας ήταν η μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα στην Ευρώπη. Τον 20ο αιώνα έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο, μετά τη Νέα Υόρκη. Κατά την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, στη Βαρσοβία ζούσαν περίπου 350.000 Εβραίοι και αποτελούσαν περίπου το 1/3 του πληθυσμού όλης της πόλης. Από τις πρώτες κιόλας μέρες της κατοχής της πόλης από τους Γερμανούς, οι Εβραίοι αντιμετωπίστηκαν βάναυσα και στις 23 Νοεμβρίου 1939, ο Γερμανός διοικητής της πόλης στρατηγός Hans Frank, διέτεξε όλοι οι Εβραίοι πάνω από 10 ετών, να φοράνε στο χέρι το αστέρι του Δαυίδ. Τα δικαιώματά τους είχαν περιοριστεί, απογορεύοντάς τους να χρησιμοποιούν τρένα, ραδιόφωνα, οι τραπεζικοί λογαριασμοί τους δεσμεύτηκαν ενώ οι επιχειρήσεις τους και οι περιουσίες τους κατασχέθηκαν. Το 1940 η κατάσταση χειροτέρεψε καθώς οι Εβραίοι, χωρίς χρήματα πλέον, ήταν αντιμέτωποι με την επιβίωση
Τον Οκτώβριο του 1940, οι Γερμανοί ανακοίνωσαν ένα σχέδιο για τη δημιουργία ενός γκέτο μέσα στη Βαρσοβία. 140.000 Πολωνοί θα έπρεπε να μετακομίσουν σε άλλες περιοχές της πόλης και στα σπίτια τους θα μεταφέρονταν όλοι οι Εβραίοι της πόλης. Το 1/3 του πληθυσμού της πόλης δηλαδή, θα ζούσε σε έκταση μόλις 1/40 της πόλης
Το γκέτο δημιουργήθηκε και οι Εβραίοι μεταφέρθηκαν για να ζήσουν εκεί. Τον Νοέμβριο οι Γερμανοί διέταξαν τη δημιουργία ενός τείχους ύψους 3.5 μέτρων γύρω από το γκέτο, ώστε να αποκλειστούν από την υπόλοιπη πόλη. Κανένας Εβραίος δεν επιτρεπόταν να βγει από το γκέτο, τα σχολεία και οι συνάξεις απαγορεύτηκαν, ενώ υπήρχαν γερμανικές φρουρές σε όλες τις εισόδους του. Μια ομάδα από 2.000 Εβραίους δημιουργήθηκε σε ρόλο αστυνομίας για να τηρείται η τάξη. Η ημερήσια κατανάλωση σε φαγητό ήταν λιγότερη από 180 θερμίδες, περίπου το 1/4 από αυτή των Πολωνών της Βαρσοβίας με αποτέλεσμα ο πληθυσμός του γκέτο να μειώνεται συνεχώς λόγω της ασιτίας. Υπολογίζεται οτι περίπου 4.000 Εβραίοι του γκέτο πέθαιναν από ασιτία κάθε μήνα
Στο τέλος του 1941, άρχισαν να δημιουργούνται από τους Εβραίους μονάδες παραγωγής μέσα στο γκέτο, ξυλείας, ένδυσης κτλ. απασχολώντας δεκάδες χιλιάδες Εβραίους, προσφέροντας τους το πλεονέκτημα της παραμονής τους στο γκέτο, καθώς χιλιάδες άλλοι μεταφέρονταν σιγά σιγά σε στρατόπεδα εργασίας. Οι Γερμανοί επέτρεψαν και τη περιορισμένη συμμετοχή των Εβραίων στην εκπαίδευση και σε συνάξεις
Τον Ιούλιο του 1942 ξεκίνησε η απέλαση των Εβραίων προς τα στρατόπεδα συγκέντρωσης - κυρίως το Treblinka - με σκοπό την εξόντωσή τους. Η Επιχείρηση Reinhard, η πιο θανάσιμη φάση του Ολοκαυτώματος, είχε αρχίσει για το γκέτο της Βαρσοβίας. Η απέλαση αφορούσε όλους τους κατοίκους του γκέτο εκτός από αυτών που δούλευαν σε γερμανικές εταιρίες ή ιδρύματα, σε νοσοκομεία και τις οικογένειές τους. Κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα, πάνω από 60.000 Εβραίοι απελάθηκαν από το γκέτο, ενώ τον Αύγουστο του ίδιου έτους έφτασαν τις 130.000. Η τελευταία φάση της απέλασης, έγινε τον Σεπτέβριο κατά την οποία απελάθηκαν οι Εβραίοι της αστυνομίας του γκέτο μαζί με τις οικογένειές τους. Στο γκέτο τον Σεπτέμβριο του 1942 είχαν μείνει περίπου 35.000 Εβραίοι, ενώ 250.000 ήταν οι Εβραίοι που είχαν απελαθεί συνολικά
Ωστόσο, η ιστορία του γκέτο δεν είχε τελειώσει. Τον Ιανουάριο του 1943, 4 μήνες μετά το τέλος των απελάσεων, ο Heinrich Himmler επισκέφτηκε το γκέτο και διέταξε να απελαθούν άλλοι 8.000 Εβραίοι. Τότε ξεκίνησε η εξέγερση του γκέτο, η ένοπλη αντίσταση των Εβραίων του γκέτο. Αρχικά, η έκβαση ήταν επιτυχής. Οι δυνάμεις των Εβραίων πήραν τον έλεγχο του γκέτο και έχτισαν καταφύγια και οχυρά. Στις 19 Απριλίου όμως, χιλιάδες γερμανοί στρατιώτες εισέβαλαν στο γκέτο, ανατινάζοντας τα κτίρια και σκοτώνοντας όποιον συνελάμβαναν. Οι Εβραίοι αρνούνταν να παραδοθούν, αλλά η αντίσταση κράτησε μόνο λίγες μέρες. Όσοι Εβραίοι δεν σκοτώθηκαν κατά την εισβολή των Γερμανών στο γκέτο, μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης Treblinka και Majdanek ή στα στρατόπεδα εργασίας Poniatowa και Trawniki, ενώ το γκέτο κυριολεκτικά ισοπεδώθηκε, όπως είχε διατάξει ο ίδιος ο Χίτλερ, όταν έμαθε για την εξέγερση.
Περισσότερα θέματα για τους Ναζί εδώ.
Περισσότερα ιστορικά αφιερώματα εδώ.